لکنت زبان در میان پسران شایع تر از دختران است.
علت بروز لکنت زبان در کودکان
گذرگاه های عصبی مختلف در مغز کودکان برای روان صحبت کردن ، باید رشد کنند و با هم در تعامل باشند. اگر این تعامل به خوبی صورت نگیرد فرد دچار لکنت زبان می شود. علت لکنت زبان می تواند به خاطر مسائل زیر باشد:
- مسائل ژنتیکی
- سکته و آسیب های مغزی
- ضربات واردشده به سر
- عوامل محیطی و فشارهای احساسی و عصبی
- عوامل روانشناختی
انواع لکنت زبان:
به طور کلی دو نوع لکنت زبان وجود دارد. نوع اول لکنتی است که در سال‌های آغازین کودکی رخ می‌دهد و نتیجه برخی اختلالات مغزی است. نوع دیگر لکنت زبانی است که نتیجه ضربات وارد شده به مغز یا سکته‌های مغزی در بزرگ‌سالی است که گاهی به علت مصرف بعضی داروها رخ می دهد. در برخی موارد فشارهای عاطفی و احساسی نیز موجب بروز لکنت زبان میشود.
۱۰ راهکار موثر در درمان لکنت زبان کودکان
درمان لکنت زبان بنا به سن و شرایط فرد مبتلا متفاوت است. برای کمک به رفع این مشکل در بزرگسالان نیز می‌توان از کمک متخصصین گفتاردرمانی استفاده کرد. امکان گفتاردرمانی برای تمام سنین است. در برخی موارد نیز درمان‌های روانشناسی روش مناسبی برای حل مشکلات گفتاری ناشی از عوامل روانی و احساسی است.
پیشنهاد میشود این مطلب را هم مطالعه کنید: خودارضایی در کودکان
۱- درمان غیرمستقیم:
درمان غیرمستقیم ، تغییر رفتار و شیوه برخورد والدین و اطرافیان با فرد دچار لکنت زبان است. درمان غیرمستقیم برای کودکان زیر ۵ سال مفید است و اولین گزینه‌ای است که متخصصین پیشنهاد می‌کنند. با این وجود چنانچه کودک شما در سنین زیر ۵ سال است و شدت و میزان لکنت او هفته به هفته رو به افزایش است ، باید درمان‌های مستقیم را شروع کنید. در درمان غیرمستقیم اغلب به مفاهیمی پرداخته میشود که موجب لکنت کودک شده‌اند. منظور از مفاهیم موضوعاتی است که کودک علیرغم میل به گفتن آن ها قادر به ادای درستشان نیست. هدف درمان غیرمستقیم ، ایجاد محیطی آرام و بدون فشار برای صحبت کردن کودک است.
خلق چنین محیطی نیازمند رعایت و درنظر گرفتن موارد زیر است:
- آرام صحبت کردن با کودک
- تشویق کودک به حرف زدن میان جمع خانواده و گوش دادن دقیق به دیگران
- گفت‌و‌گو و صحبت‌کردن درباره موضوعات مختلف و آشنا برای کودک مثل آشپزی ، بازی کردن ، رفتن به پیش دبستانی ، کتاب های داستانی‌اش و…
- پرهیز از متوقف کردن کودک در هنگام صحبت‌کردن و انتقاد از وی
- ایجاد محیطی آرام و بی تشویش در خانه
۲- درمان مستقیم:
در این روش ، والدین کودک تحت نظارت متخصصین ، برنامه‌های ویژه‌ای را پیاده سازی می‌کنند. در این روش والدین باید نسبت به لکنت زبان و صحبت‌کردن کودک واکنشی دوستانه ، حمایت‌گونه و غیر قضاوتگر داشته باشند. اگر لکنت زبان بعد از ۵ سالگی ادامه پیدا کند ، درمان کمی دشوارتر میشود. با گذشت زمان عوارض جانبی ناشی از لکنت زبان کار درمان را سخت‌تر می‌کند. تشویش و اضطرابی که در هنگام صحبت‌کردن با لکنت رخ می‌دهد ، ترس از لکنت و احساس شرم و خجالت روند درمان را کند و دشوار می‌سازد.
درمان مستقیم برای کودکان مدرسه‌ای به موارد زیر کمک می‌کند:
- کمک به پیشرفت روانی و یکدستی کلام
- کمک به آشنایی کودک با مشکل خود
- رشد مهارت‌های ارتباطی
- افزایش اعتماد به نفس و نگرش مثبت
- اشتراک‌گذاری تجارب با سایر لکنت زبانان
- از بین بردن احساساتی نظیر شرم و ترس
۳-خود درمانی:
براساس این روش ، لکنت زبان رفتاری است که نیاز به اصلاح و بازسازی دارد. کودک باید سعی کند با تغییر احساسات و نگرش خود نسبت به لکنت زبان خود ، رفتارهای حاصله از آن را کنترل کند. از جمله روش های مورد استفاده این دیدگاه ، شیوه حساسیت زدائی ، کاهش عکس العمل های عاطفی همچون ترس از لکنت ، جایگزین کردن رفتارهای مثبت برای کنترل لکنت و روش های کاهش هیجان می باشد.
۴-روش جریان هوا:
در این روش که بیشتر برای کودکان ۷ سال به بالا تنظیم شده است ، توجه و تاکید درمانگر بر اصلاح تلفظ و نظم تنفس است.در این روش کودک همان طور که یاد گرفته است لکنت داشته باشد ، می تواند یاد بگیرد که لکنت نداشته باشد. اساس این روش بر تمرین های مربوط به رها ساختن عضلات اندام های گویائی و کاهش فشار بر آن هاست.
۵-دارو درمانی:
گروهی از درمانگران برای درمان این عارضه از داروهای آرام بخش استفاده می کنند که البته کمتر معمول است. آن چه که پزشکان و گفتار درمانگران در خصوص استفاده از دارو برای درمان لکنت زبان بر ان اتفاق نظر دارند آن است که در حال حاضر دارو نمی تواند تاثیری بر درمان کامل و قطحی لکنت داشته باشد.
۶-دستگاه شنیداری ادینبورگ:
این دستگاه شامل میکروفون ، ضبط صوت و یک گوشی است که صدای کودک را هنگام صحبت کردن ، ضبط می کند و با چند ثانیه تاخیر از طریق گوشی ها در گوش کودک پخش می کند. گروهی از کودکانی که مبتلا به لکنت هستند ، زمانی که برگشت صدای خودشان را و یا صدای نسبتا بلندی را می شنوند علائم کمتری نشان می دهند. مطالعات نشان می دهند که شنیدن صدای گوشی موجب بلندتر و تا حدودی کشیده تر صحبت کردن و در نتیجه روانی و سلامت کلام کودک می شود.
۷-روش های رفتار درمانگران:
از دیدگاه رویکرد رفتاری ، لکنت زبان به عنوان رفتاری آموخته شده مورد بررسی قرار می گیرد و روش های درمانی آن هم براساس اصلاح رفتار ، کنترل ناروانی ها و کاهش رفتارهای غیر کلامی استوار است.
۸-گروه درمانی:
درمان گروهی می تواند برای درمان لکنت زبان کودکان بسیار مفید باشد در این روش جلسات گفتار درمانی به صورت گروهی برگزار می شود. کودکان وقتی در گروه قرار می گیرند و همراه با گروه شعر و یا آواز می خوانند نشانه های کمتری از لکنت زبان از خود بروز می دهند.
پیشنهاد میشود این مطلب را هم مطالعه کنید: روش تربیت کودکان پرخاشگر
۹- روش دو جانبه یا مکمل:
این روش درمانی بر اثرات متقابل تفکر و گفتار استوار است و در این روش به کودک آموزش داده می شود که پیش از شروع صحبت آنچه را که می خواهد بر زبان بیاورد به وضوح در ذهن خود تشریح کرده و سپس شروع به صحبت کند.
۱۰- روش سایه به سایه:
در این روش فرد درمان گر داستانی را برای کودک از روی یک کتاب می خواند و کودک پس از مدتی آن کلمات را تکرار می کند. برای موفقیت در این روش لازم است که کودک تمرکز کافی بر روی مطالبی که فرد درمان گر می خواند داشته باشد و با تمرکز کافی انجام بپذیرد.
چرا پسران بیشتر از دختران دچار لکنت می شوند؟
سنین آغاز پدیده لکنت بین ۲ تا ۷ سالگی متغییر است و فراوانی آن در ۵ سالگی مشاهده می شود. این پدیده در پسران به مراتب بیشتر از دختران است. به طوری که تحقیقات نشان داده اند که در بین جامعه آماری افراد دارای لکنت ۷۰ % پسران و ۳۰ % دختران هستند. در واقع می توانیم علت اصلی این تفاوت را بالا بودن توان مهارت عصبی عضلانی گفتار در دختران در نخستین سال های زندگی شان بدانیم.
سایر نکات تکمیلی برای درمان لکنت زبان در کودکان
علاوه بر “۱۰ راهکار موثر در درمان لکنت زبان کودکان” که ذکر نمودیم می توانید به موارد زیر نیز توجه نمایید:
- برخوردی صمیمانه ، آرام و عادی با کودک است. هیچ‌وقت برای مشکلش دلسوزی نکنید ؛ با این کار به اعتماد به نفس‌اش آسیب زده‌اید.
- هرگز از نحوه صحبت کردن او تقلید نکنید ؛ حتی زمانی که می‌خواهید مشکلش را برایش توضیح دهید.
- به او آموزش دهید که شمرده و آرام صحبت کند و مراقب وضعیت تنفسی خودش باشد. این کار را با او تمرین کنید. در تمرینات از کلمات و جملات ساده شروع کنید و بعد به تدریج بر دشواری آن بیفزایید.
- اگر فرصت کافی برای تمرین ندارید ، از او بخواهید خودش هر روز روبه‌روی آینه تمرین‌هایی را انجام دهد.
- هرگز به جای او صحبت نکنید ؛ مشوق او برای حرف زدن باشید. از جمع بچه‌ها یا افراد آشنا شروع کنید و بعد در بیرون از خانه برای او موقعیت‌هایی را فراهم کنید که شروع‌کننده صحبت باشد تا ترس او از صحبت کردن نیز کاهش یابد.
- حس مشارکت و همکاری را در او تقویت کرده و او را تشویق به شرکت در کارهای گروهی کنید.
- مهم‌ترین و تاثیرگذارترین عاملی که باعث تداوم لکنت میشود ، پایین بودن اعتماد به نفس است. برای حل این مشکل مسئولیت‌هایی را که می‌دانید فرزندتان از عهده آنها برمی‌آید ، به او بسپارید.
پیشنهاد میشود این مطلب را هم مطالعه کنید: درمان دروغگویی در کودکان
توجه داشته باشید در صورتی که مشکل کودک شدید است ، بهتر است از متخصصان گفتاردرمانی کمک بگیرید. متخصصان مرکز الو مشاوره می توانند شما را در مورد “۱۰ راهکار موثر در درمان لکنت زبان کودکان” راهنمایی نمایند. در صورت نیاز می توانید با کارشناسان ما در ارتباط باشید.
در صورتی که در حین و یا پس از مطالعه مطلب زیر در خصوص
"۱۰ راهکار موثر در درمان لکنت زبان کودکان"
نیاز به مشاوره و کسب اطلاعات بیشتری در این زمینه یا موضوعات دیگر دارید، میتوانید با مرکز الومشاوره تماس بگیرید. تا سوالات و ابهامات شما به طور کامل برطرف شوند
۹۰۹۹۰۷۲۹۵۸
تماس فقط از تلفن ثابت بدون کد و صفر
مشاورین ما همه روزه (حتی ایام تعطیل) از ساعت ۹ صبح الی ۱۲ شب آماده پاسخگویی به تمامی سوالات شما میباشند
